Sezamie, otwórz się - jak zwiększyć kuchenną przestrzeń

Więcej przestrzeni - realizacja tego życzenia klientów kilka lat temu stała się początkiem mody na wnętrza otwarte. Za projektami kuchni połączonych z jadalnią czy salonem podążyły nowe propozycje producentów mebli kuchennych. Takie spojrzenie na dom zaowocowało bogatą dziś ofertą wysp i półwyspów. Z tego powodu wiele firm rozbudowało kolekcje o - korespondujące z kuchniami - meble do innych domowych wnętrz.

Jak się okazało, to nie wszystko, co można zrobić, aby zaspokoić wciąż rosnącą potrzebę otwierania przestrzeni. Może to zrobić nie tylko odpowiednia aranżacja, ale też sam mebel. Niezależnie od stylistyki, bardzo często realizuje on założenia tzw. "formy otwartej".

Klasyczny przykład

Meble kuchenne o formie otwartej, jak wiele modnych dziś tendencji, mają odpowiednik w przeszłości. Można stwierdzić, że bazuje ona na zasadach, na swój sposób, uniwersalnych. Zwarta bryła, np. kompletnie zabudowana meblami ściana w kuchni, to mocny akcent we wnętrzu. Optycznie zmniejsza pomieszczenie, a co za tym idzie, zamyka, ogranicza przestrzeń. Użytkownik, nawet dużego wnętrza, może czuć z tego powodu pewien dyskomfort. Być może właśnie dlatego projektanci kuchni rzadko decydują się na "totalną" zabudowę kuchennych ścian.

Za pomocą różnorodnych technik otwierane są nawet duże, statyczne bryły mebli kuchennych. Okazuje się jednak, że tej współczesnej potrzebie posiadania otwartej przestrzeni najbardziej odpowiadają formy znane z przeszłości. Dużo możliwości stwarzają meble w stylistyce klasycznej czy też rustykalnej. Można byłoby nawet nieco przewrotnie powiedzieć, że produktem, na którym wzorowanie się daje współczesnym projektantom najwięcej możliwości, jest kredens kuchenny.

W produkowanych dziś meblach o stylistyce klasycznej lub rustykalnej kredens, którego niemal każdy ma swoje wręcz archetypowe wyobrażenie, nie musi mieć nawet zmodernizowanej formy. Często stanowi on jeden z elementów zestawu stylizowanego na tzw. "kuchnię babuni". Nawiązania do tradycyjnych modeli: na górze otwarte półki, a w dole zamykana szafka, są bardzo czytelne i na tym właśnie polega ich urok. Tak, jak w kuchni "Flora" firmy Lube Over ważny jest wykorzystany materiał, oczywiście najlepiej naturalny. Nic przecież lepiej nie kojarzy się z rustykalnym klimatem, jak drewno.

Sam kredens nie jest oczywiście w stanie spełnić potrzeb współczesnego użytkownika kuchni. Nie jest on jedynym meblem, który ma formę otwartą. Na zachowanie spójności stylistycznej kredensu z innymi elementami wpływają m.in. zastosowane materiały. W stylistyce rustykalnej ważne jest, żeby były naturalne. Takie możliwości daje np. wiklina, którą, podobnie jak rattan, z powodzeniem stosuje się do produkcji chętnie eksponowanych koszy. Oprócz funkcji użytkowej (przechowywanie pieczywa lub kuchennych sprzętów) pełnią też one rolę dekoracyjną. Rattanowe lub wiklinowe kosze montowane są zazwyczaj w dolnych partiach kuchni. Ciekawie wyglądają w zestawieniu z kuchenkami, które stylistyką nawiązują do starego, kuchennego pieca.

Warto zwrócić uwagę, że duża liczba elementów, które decydują o tym, że mebel kuchenny nie przypomina zwartej bryły, po prostu dynamizuje przestrzeń, a przez to staje się ona bardziej otwarta. Dynamiczną budowę mają nie tylko kuchnie firmy Lube Over, ale również firmy Forte np. "Forte Orfa Milk". Najbardziej tradycyjnym elementem zestawu jest szafka, której forma czytelnie nawiązuje do kredensu z otwartymi półami górnymi. Niemal w każdym z komponentów dzieje się jednak coś, czego efektem jest niejednorodna bryła. Otwierają ją np. duża liczba małych półeczek czy szufladek. Uwagę przyciąga również budowa frontów. Te o budowie ramkowej nie są wypełnione pełną płyciną, są to zazwyczaj fronty z wypełnieniem ażurowym.

Warto zwrócić uwagę, że otwarta przestrzeń kuchenna, zwłaszcza w meblach rustykalnych, to duże wyzwanie dla producentów meblowych komponentów i akcesoriów. Wiadomo, że np. otwarte półki w kredensie trzeba też odpowiednio udekorować, a to pole do popisu dla producentów balustrad czy pilastrów. W wielu propozycjach firmy Rational eksponowane są np. ociekarki stanowiące integralną część mebla rustykalnego. Suszenie naczyń nie musi być "tabu" jeśli w kuchni wykonanej np. z drewna zamontuje się dyskretną, wpisującą się w stylistykę całości, suszarkę do naczyń.

Klucz do nowoczesności

Odpowiednie zestawienie formy, materiału, koloru jest wyznacznikiem stylu nowoczesnego. Niektórzy uważają, że jest to też ruch, czy po prostu mobilność. Taką definicję realizują nowoczesne meble kuchenne. Część z nich sprawia co prawda wrażenie dużych, stabilnych brył, ale jest też druga tendencja. To właśnie forma otwarta, wnosząca do kuchni więcej przestrzeni. Zdarza się, że, w zależności od potrzeb, obie te formuły można połączyć. Udaje się to np. w modułach z zamontowanymi żaluzjami. Zasłonięte nimi półki to jedna, stabilna płaszczyzna, jednak po odsunięciu, klasyfikują mebel do zupełnie innej kategorii - formy dynamicznej, otwartej.

Poszukując kluczy do kuchni nieprzytłaczającej, pełnej przestrzeni, po prostu otwartej, można zacząć od podstaw, czyli od dolnej części mebla. Alternatywą dla cokołów są wysokie nóżki. Takie są montowane np. w nowoczesnych zestawach firmy HTH Ekspert w Kuchni. Uzupełnieniem oferty są mobilne szafki, które mogą też pełnić funkcję kuchennej wyspy. W tym przypadku, ważnymi akcesoriami są oczywiście kółka meblowe, które umożliwiają łatwe przemieszczanie elementów zestawu w wybrane przez użytkownika miejsce.

Przyglądając się dynamicznym, nowoczesnym modelom okazuje się, że modelem na tyle uniwersalnym, aby być często "cytowanym", jest babciny kredensik z półkami, na których można było wyeksponować choćby rodzinną zastawę. Zderzenie to często zadziwia, bynajmniej nie ze względu na konfrontację klasyki z nowoczesnością, ale z racji na - często nieoczekiwane dla nowoczesnej formy - miejsce takiego stylowego cytatu. Przykładem jest jedna z propozycji firmy Dada. Wśród wykonanych z dużych, czasem czarnych brył, pojawiają się lekkie, pomalowane na biało półki, których po prostu nie można nie skojarzyć z elementami kredensu. W tym wypadku kontrast stanowi nie tylko zderzenie kolorów, ale też formy. Montaż leciutkich, otwartych półek pozwolił uniknąć przytłaczającego wrażenia dużej, ciemnej bryły meblowej.

Zestawienia "duża, zamknięta powierzchnia" i "przestrzeń otwarta" nie są już takim zaskoczeniem w innych konfiguracjach. Najczęściej zdarza się, że pierwszy wariant realizują szafki dolne, drugi zaś górne. To zestawienie (ciężki, zabudowany dół i lekka, wisząca góra) daje już zupełnie inny efekt, niż w przypadku całościowej zabudowy z dużych brył z frontami drzwiczek lub szuflad wykonanych z ciemnego drewna, okleiny meblowej lub metalu. Trudno nie mieć wrażenia, że w kuchni ze zróżnicowanymi pod względem formy meblami jest znacznie więcej przestrzeni. Grę zestawionych w ten sposób płaszczyzn można zobaczyć np. wśród propozycji firmy Dada, w których często dolne moduły wykonane są z wykorzystaniem ciemnego drewna wenge, a w tych górnych, w aluminiowych profilach frontów, montowane jest szkło.

Warto zwrócić uwagę, że szkło o różnej fakturze i kolorystyce, co daje dodatkowe efekty wizualne, bywa też często stosowane w akcesoriach, które twórczo inspirują projektanta, a potem użytkownika mebli. Mowa tu o różnego rodzaju systemach otwierania drzwi, często stosowanych np. w szafach garderobianych, jak też w innych meblach mieszkaniowych. Szafki wiszące otwierane pod dowolnym kątem, systemy jezdne "góra-dół" albo drzwi składano-przesuwne ze szklanymi wypełnieniami to propozycje zyskujące coraz większą popularność. Transparentne drzwi można zamontować na całej ścianie i wtedy taki szklany blok stanowi przeciwwagę dla równie dużego bloku np. z grafitowego metalu lub ciemnych, naturalnych oklein. Przesuwne drzwi ze szkłem mogą też stanowić taką sugestywną przeciwwagę stanowiąc tylko element zabudowy.

Wyspa skarbów

Podobne rozwiązania, jak w meblach można też zobaczyć w kuchennej wyspie stanowiącej integralną część wnętrza. Nawet w tym wypadku korzysta się z form i materiałów, które pomogą ją zdynamizować i otworzyć. Tak, jak w pozostałych elementach zestawu kuchennego, często są to wysokie nóżki i szkło. Wyspy z elementami szklanymi produkowane są np. przez firmę Kuchenmeile czy też Rational. Kolekcja "Como" tej ostatniej firmy dodatkowo wyposażona jest w oświetlenie, co wzmacnia wizualny efekt lekkości mebli. To samo rozwiązanie - podświetlone szklane filary - dają niesamowity efekt i optycznie poszerzają przestrzeń mebli kuchennych o niemal kosmiczny wymiar.

Warto zwrócić uwagę, że odpowiednie oświetlenie może aranżować przestrzeń, a więc również otwierać ją w wybranych przez użytkownika miejscach. Zasada jest niemal oczywista, tam, gdzie więcej światła, tam przestrzeń wydaje się bardziej otwarta, bo też bardziej przyjazna. Warto np. zadbać o odpowiednie oświetlenie stołu, ale też całej kuchni. To potrafi bowiem znakomicie wydobyć urok, np. materiałów naturalnych zastosowanych nie tylko w meblach, ale też w podłogach czy ścianach. Odpowiednia oprawa świetlna podkreśla też urok różnych odmian szkła, które może być zarówno elementem mebla, ale też aranżacji wnętrza. Światło, forma, kolor to elementy, które mogą otwierać przestrzeń. Odpowiednio dobrane sprawiają, że tak mebel, jak i przestrzeń kuchenna są nieprzytłaczające, a więc po prostu ciepłe i oswojone.